⛅ Truyện Cười Chơi Chữ
Ba tháng sau, những người chơi được cậu ta che chở xen lẫn trong đám Khách lén qua sông, đục nước béo cò cầm đao xông lên tấn công, cướp đoạt huy hiệu của cậu ta. Tiêu Quý Đồng nhắm mắt lại, khóe môi chậm rãi nhếch lên. Anh ta lại lần nữa mở miệng, chỉ là lần này anh ta không mắng Sài Vinh nữa, mà là mắng chính mình. "……
Đọc truyện cười mới tiếp " Chơi chữ " Cô gái nói chuyện với chàng trai đang "tìm hiểu" mình. Cả hai đang học ở khoa báo chí ở một trường đại học. Cô gái nói với chàng trai: - Mình đi học về chẳng xem được bài vở gì cả. Nhiều người đến chơi quá.
Ai đến chơi ngồi chuyện là ông ta tìm cách hỏi cho được vài câu chữ nho, tuôn ra hàng tràng những "chi hồ giả dã", ra vẻ ta đây học thông, lắm chữ. Bà vợ ở trong nhà, nghe mãi, sốt ruột, một hôm, ngồi ăn cơm khẽ bảo chồng: - Ông ạ! Ông có một dúm chữ thì để làm lưng làm vốn, chứ gặp ai ông cũng vung vãi ra như thế, còn gì nữa mà làm ăn.
Lúc ở trên xe Văn Toàn cứ cười mãi. - Cười nhiều quá người ta tưởng điên bây giờ. Ngọc Hải cau có. - Anh đừng mơ lấy con gấu bông của tôi. Văn Toàn nhỏ nhen. - Tôi đâu phải con nít nữa đâu mà chơi gấu bông. Đồ trẻ con! Ngọc Hải nhếch mép. _____
PPT Trò chơi đuổi hình bắt chữ về trung thu năm 2022 - 2023 - SÁCH, TÀI LIỆU GIÁO DỤC - YopoVn.Com - DIỄN ĐÀN TÀI LIỆU - GIÁO ÁN Truyện chữ - Mê đọc truyện ch PPT an toàn giao thông cho nụ cười ngày mai thcs 2021 - 2022 mới nhất. Yopovn; 27/10/21; SÁCH, TÀI LIỆU GIÁO DỤC;
🔥người chơi nba bức tường chữ tuyệt vời是Về l âu dà i, trìn h độ bóng đ á nước nh à kém, khó v ào đượ c World Cup l à tì nh hình khó thay đổi , bóng đá n ước mình í t, lực lư ợng dự bị yế u nên k hó tuyển chọn thật sự. c ầu thủ trìn h độ cao vốn là b ài toán khó g iải về lâu dài.
Sau khi cho chữ, Huấn Cao còn khuyên: "Ở đây lẫn lộn, ta khuyên thầy Quản nên thay chốn ở đi. Chỗ này không phải là nơi để treo một bức lụa với những nét chữ vuông tươi tắn nói lên cái hoài bão tung hoành của một đời con người". Đối với ông, cái đẹp không thể tồn tại cùng với cái xấu xa, tàn ác.
Không bị nó đớp mông bây giờ" Ami cười ha hả chạy đi trong khi mọi người vẫn đang ngơ ngác mắt chữ O mồm chữ A. Hồi trước cô tới Việt Nam được mấy bọn trẻ con dạy cho chơi, chơi nhiều quá nên bây giờ cô rất có kinh nghiệm.
Manga - Mấy đoạn Let's Haikyuu này mắc cười quá nè =))))) trên thế giới truyện cập nhật và hay nhất. Truyen3h.com. Thể loại. Truyện teen; Fanfiction; Tiểu thuyết; Kích cỡ chữ: mấy cnay mắc cười quá nên tui dịch chơi chơi r để đây cho mng đọc cùng nhe. Bạn đang đọc
CXSRJ. Hợp lý và hợp pháp Sau khi thi trượt, anh sinh viên tìm gặp giảng viên để chất vấn. - Em muốn hỏi thầy một câu. Nếu thầy cho em được câu trả lời chính xác, em sẽ chấp nhận điểm của mình. Nếu thầy không biết câu trả lời, em muốn thầy cho em điểm A. - Câu hỏi là gì? - Cái gì hợp pháp nhưng không hợp lý, hợp lý nhưng lại không hợp pháp, và chẳng hợp lý cũng như hợp pháp? Suy đi nghĩ lại mà giáo sư vẫn không tìm được câu trả lời, vì thế phải đổi điểm A cho sinh viên như đã thỏa thuận. Sau đó, giáo sư gọi cậu sinh viên giỏi nhất lớp lên và hỏi đúng câu hỏi đó. Ngay lập tức cậu ta đáp - Thưa thầy! Thầy đã 63 tuổi rồi và cưới một người phụ nữ 19 tuổi, điều này hợp pháp nhưng không hợp lý. Vợ thầy có một người tình mới 25 tuổi, điều này hợp lý nhưng không hợp pháp. Sự thực là thầy vừa cho bồ của vợ thầy điểm A, mặc dù lẽ ra anh này phải bị đánh trượt, như vậy là chẳng hợp pháp cũng chẳng hợp lý gì cả." Chổi cán dài Một cặp vợ chồng lấy nhau đã lâu vẫn chưa có con. Ông chồng bèn hỏi ý kiến người hàng xóm có bảy con ở tầng trên. - Dễ thôi, nếu anh làm đúng như tôi bảo, mọi việc sẽ ổn cả. Trước tiên, anh hãy đi mua một bánh xà phòng loại thật thơm, một lọ nước hoa và một cái chổi cán dài. Sau đó, anh bảo vợ anh tắm sạch sẽ rồi xức nước hoa thật thơm. - Thế còn cái chổi cán dài để làm gì? - Khi cô ấy đã sạch sẽ thơm tho, anh lấy cán chổi gõ gõ lên trần nhà, tôi sẽ xuống ngay! Có giỏi cũng không thắng được Ngày tận thế, thiên đàng và địa ngục tranh chấp lãnh thổ trên mặt đất. Bên bàn đàm phán, Satan - đại diện địa ngục- đề nghị sẽ có một trận đá bóng để giải quyết vấn đề này. Trợ lýcủa Satan nói nhỏ - Như thế sẽ rất bất lợi cho chúng ta, bởi tất cả các cầu thủ giỏi đã lên thiên đàng. - Đừng lo, ngươi không nhớ là tất cả các trọng tài đều đã xuống địa ngục sao? Bí mật khủng khiếp - Bí mật khủng khiếp đây! Đã có năm mươi nạn nhân! Mua báo không ông? Khách qua đường mua một tờ, xem lướt qua - Này, thằng nhóc kia, làm gì có bí mật với nạnnhân nào? - Đó chính là bí mật khủng khiếp mà ông là nạn nhân. - !? - Báo đây! Bí mật khủng khiếp, đã có năm mươi mốt nạn nhân... Báo đây... Thua 3-1 nhưng còn lãi 7 đồng Một gã trẻ tuổi gặp một ông già. Đang huênh hoangmuốn khoe trình độ mình hơn người, gã bèn rủ - Tôi với ông so kiến thức bằng cách đố nhaunhé! Ông già đắn đo, gã bèn đặt thêm điều kiện - Nếu thắng ông được 10 đồng, nếu thua ông chỉmất 1 đồng thôi! - Nhất trí, anh đố trước đi. - Thế tay nào lên vũ trụ đầu tiên? Ông già không trả lời, lẳng lặng rút tờ 1 đồngtrả cho gã trẻ tuổi. Được thể, hắn hỏi tiếp - Thế ai phát minh ra định luật bảo toàn khối lượng? Chịu. Lại 1 tờ nữa. - Thôi, anh đố nhiều rồi. Để tôi đố anh 1 câu được không? - Đồng ý! - Con gì lên đồi bằng 2 chân, còn xuống đồi bằng 3 chân? Sau một hồi lâu suy nghĩ, gã thanh niên quyết định rút tờ 10 đồng ra, đưa cho đối thủ và hỏi lại - Không biết! Thế con gì đấy hả ông? Ông già lẳng lặng rút tiếp tờ 1 đồng đưa cho gã trẻ. Trắc nghiệm tâm lýChồng bàn với vợ - Anh đặt lên bàn ba thứ để xem con mình sẽ lấythứ gì. Nếu nó lấy tờ 100 USD, tương lai nó sẽ là nhà tài lấy cây viết, nó sẽ là nhà văn, còn nếu cầm quyển kinh thì nósẽ làm linh mục. Lát sau, cậu con vào phòng vớ cả ba thứ rồi chạyra ngoài. Trong khi vợ còn đần mặt trước tình huống bất ngờ, chồng lẩm bẩm - Phương án thứ tư... Vợ sốt ruột hỏi - Là sao hở anh? - Là ăn cướp chứ còn sao nữa! Tình cờ2 người chia tay, sau 2 năm gặp lại nhau một cách tình cờ Nữ Anh khỏe không? Nam Khỏe Nữ Cô ấy tốt chứ? Nam Tốt. Em khỏe không? Nữ Khỏe Nam Anh ấy tốt chứ? Nữ Anh ấy vừa nói cho em biết là anh ấy rất tốt Nam Anh cũng vừa nhìn thấy cô ấy khỏe nên anh biết là cô ấy tốt, và anh biết cô ấy vẫn yêu anh Không thể tin Cách đây 150 năm ko ai tin rằng con người có thể bay lượn trên bầu trời. Cách đây 100 năm ko ai tin vào 1 cây đèn có thể phát sáng mà ko cần dầu. Cách đây 50 năm ko ai tin con người sẽ đi bộ trên Mặt trăng. Cách đây 20 năm ko ai tin ĐTDĐ sẽ sở hữu dễ dàng như 1 đôi giày. Cách đây 10 năm ko ai tin 1 cái thẻ nhỏ như móng tay có thể lưu đc cả trăm ngàn bài hát mp3 thời đĩa mềm 64M còn khá xa xỉ. Cách đây 1 năm người ta ko tin là có thể sạc pin mà ko cần cắm điện. Cách đây 1 ngày người ta ko tin xăng ở VN tăng giá.Thế đấy ! hết đời trai - Bé thì "ăn học", - Lớn chút nữa "ăn chơi" - Có bạn gái thì tìm cách "ăn thịt". - Ăn thịt xog thì "ăn hỏi" rồi "ăn cưới", cưới về phải tiến hành "ăn nằm". - Vợ có thai thì"ăn chay". chán thì "ăn vụng", vợ sinh em bé thì "ăn kiêng" - Già thì "ăn cháo" xong thì theo các cụ mà "ăn xôi"trên bàn thờ. Thế đấy ! hết đời trai
5 cuốn sách hay về chơi chữ đi vào phân tích sự chơi chữ trong ngôn ngữ hàng ngày và trong các tác phẩm văn học Việt đây đã có nhiều người quan tâm và viết về vấn đề chơi chữ trong tiếng Việt. Hầu hết là các bài báo. Chỉ có duy nhất cuốn Chơi chữ của Lãng Nhân. Cuốn sách tập trung được tương đối nhiều tư liệu, nhưng còn một số hạn chế một là tư liệu chưa được phong phú, có nhiều trường hợp không phải là chơi chữ, và bỏ sót nhiều mảng như mảng câu đố, truyện vui cười hiện đại, tiếng nói hàng ngày có hiện tượng chơi chữ; hai là, tác giả chưa xác định có bao nhiêu kiểu chơi chữ để xếp các ngữ liệu theo từng kiểu chính xác. Do đó, sách chưa có tác dụng hướng dẫn người đọc ứng quyển sách này, chúng tôi đã chọn lọc và sắp xếp có hệ thống các trường hợp chơi chữ đắt giá nhất, lấy từ tác phẩm văn học cũng như từ ngôn ngữ hàng ngày. Chúng tôi chia làm 14 kiểu chính, mỗi kiểu xếp thành một chương. Ở mỗi chương, ngoài định nghĩa về kiểu chơi chữ được nêu, chúng tôi tóm tắt những kiến thức cần thiết nhằm giúp bạn đọc dễ tiếp thu và thưởng thức sự thú vị qua các ngữ liệu dẫn ra ở sau. Đối với những ngữ liệu thuộc về hai, ba kiểu chơi chữ, chúng tôi xếp vào hai, ba loại, hoặc chỉ dành chủ yếu cho một kiểu, rồi ghi chú thêm vào những kiểu chơi có liên sách Thú Chơi Chữ do Lê Trung Hoa biên soạn, PGS. Hồ Lê bổ sung ngữ liệu, hiệu đính và do nhu cầu bạn đọc, chúng tôi có sửa chữa và bổ sung trong lần tái bản sách nhằm đáp ứng rộng rãi độc giả thuộc mọi lứa tuổi, ngành nghề, trình độ, nhu cầu về thường thức cái hay, cái đẹp trong văn chương tiếng Việt, về ý thích tìm hiểu những nét phong phú, độc đáo trong vườn hoa văn hóa Việt Nam muôn màu muôn vẻ, bởi vì “thú chơi chữ” là của mọi người, chứ không phải của riêng đề quả là thú vị, song phạm vi thật mênh mông. Chúng tôi đã làm hết sức mình nhưng chắc chắn còn nhiều khiếm khuyết. Vì vậy, chúng tôi rất mong được bạn đọc góp ý, phê bình, bổ sung ngữ liệu để cuốn sách có thể hoàn hảo hơn trong những lần tái bản giới thiệuChơi Chữ Lãng NhânVới gần 150 bài thơ trong vỏn vẹn chiều dài 152 trang của cuốn sách, Lãng Nhân không đi vào phân tích sự chơi chữ như một nhà nghiên cứu về xã hội nhân văn, mà chỉ lướt trên những vần thơ bằng cảm quan cá nhân, như thể theo đuổi dòng suy nghĩ của chính mình để rồi viết nên cuốn sách Chơi Miền Chữ NghĩaTừ nhiều năm nay, bạn đọc khắp nơi đã biết đến và ái mộ học giả An chi qua các bài viết của ông được đăng tải trên báo chí. những bài viết này phần nhiều thuộc lĩnh vực từ nguyên học, tập trung vào việc truy tìm và giải thích những thay đổi về ngữ âm và ngữ nghĩa của các từ, các địa danh tiếng việt. Đây quả thật là một công việc khó, đòi hỏi không chỉ vốn kiến thức sâu rộng trong lĩnh vực ngôn ngữ mà còn cần đến vốn hiểu biết về lịch sử, văn hóa và nhiều khi cả sự từng trải của bản thân người nghiên chính bởi sự khó khăn, phức tạp đó mà mỗi khi một kiến giải được học giả An chi đưa ra thường nhận được nhiều ý kiến phản hồi. có ý kiến đồng tình, có ý kiến còn nghi ngại và cả những ý kiến phản đối, thậm chí có cả những “va chạm”. có nhiều kiến giải được trao đổi qua lại nhiều lần trên báo chí và cả trên mạng facebook. hơn một lần học giả An chi đã chủ động tuyên bố phoọc-phe bỏ cuộc để chấm dứt những tranh luận mà ông cho là “vô ích” – tất nhiên là sau khi ông đã trả lời cặn kẽ bạn đọc và người phản đối kiến giải của ông, nhưng vì độc giả thấy chưa “đã”, tiếp tục phản hồi nên ông vẫn đăng đàn trả lời, tạo nên những bài viết “hậu phoọc-phe” thú vị. cũng có lần ông công khai thừa nhậnmột phần kiến giải của mình có chỗ còn lầm lẫn. Điều đó thể hiện một thái độ tranh luận thẳng thắn, cởi mở, khoa học, sẵn sàng đi đến cùng của sự việc…Tiếng Việt Giàu Đẹp Thú Chơi ChữTrước đây đã có nhiều người quan tâm và viết về vấn đề chơi chữ trong tiếng Việt. Hầu hết là các bài báo. Chỉ có duy nhất cuốn Chơi chữ của Lãng Nhân. Cuốn sách ấy tập trung tương đối nhiều tư liệu, nhưng còn mấy hạn chế sau đây một là tư liệu chưa được phong phú, có nhiều trường hợp không phải là chơi chữ, và bỏ sót nhiều mảng như mảng câu đố, truyện vui cười hiện đại, tiếng nói hằng ngày có hiện tượng chơi chữ; hai là, tác giả chưa xác định có bao nhiêu kiểu chơi chữ để xếp các ngữ liệu theo từng kiểu chính xác. Do đó, sách chưa có tác dụng hướng dẫn người đọc ứng sách này chọn lọc và sắp xếp có hệ thống các trường hợp chơi chữ đắt giá nhất, lấy từ các tác phẩm văn học cũng như từ ngôn ngữ hằng ngày. Chúng tôi chia làm 14 kiểu chính, mỗi kiểu xếp thành một chương. Ở mỗi chương, ngoài định nghĩa về kiểu chơi chữ được nêu, chúng tôi tóm tắt những kiến thức cần thiết nhằm giúp bạn đọc dễ tiếp thụ và thưởng thức sự thú vị qua các ngữ liệu dẫn ra ở sau. Đối với những ngữ liệu thuộc về hai, ba kiểu chơi chữ, chúng tôi xếp vào hai, ba loại, hoặc chỉ dành chủ yếu cho một kiểu, rồi ghi chú thêm vào những kiểu chơi chữ có liên nhằm đáp ứng rộng rãi độc giả thuộc mọi lứa tuổi, ngành nghề, trình độ, nhu cầu về thưởng thức cái hay, cái đẹp trong văn chương tiếng Việt, về ý thích tìm hiểu những nét phong phú, độc đáo trong vườn hoa văn hóa Việt Nam muôn màu muôn vẻ, bởi vì “thú chơi chữ” là của mọi người, chứ không phải của riêng PunPun Punchline là cách chơi chữ, sử dụng các từ đồng âm hoặc đồng nghĩa với dụng ý hài hước nào đó. Việt Pun được ra đời vào đầu năm 2017 trên Facebook. Với những câu chơi chữ đơn giản nhưng đầy hóm hỉnh cùng hình minh hoạ dễ thương, Việt Pun nhanh chóng được cộng đồng mạng đón nhận nhiệt liệt và theo dõi thường “Việt Pun” tổng hợp gần 200 câu chơi chữ thú vị nhất được các fan của Việt Pun yêu thích sưu tầm, đồng thời giới thiệu cả những mẩu “pun” chưa từng được công bố trước gồm có ba phần Việt Pun, Bilingual Pun song ngữ và DIY Pun gợi ý để bạn đọc tự sáng tạo ra những mẩu “pun” của riêng mình. Không định nghĩa từ ngữ khô khan như một cuốn “từ điển”, “Việt Pun” khơi gợi sự sáng tạo, hứa hẹn mang lại cho bạn đọc nhiều tiếng cười trên hành trình khám phá vẻ đẹp và sự kì diệu của tiếng Việt.
JOURNAL OF SCIENCE OF HNUE Social Sci., 2016, Vol. 61, No. 5, pp. 11-18 This paper is available online at DOI HIỆN TƯỢNG CHƠI CHỮ TRONG TRUYỆN CƯỜI TIẾNG VIỆT Đoàn Thị Tâm Khoa Sư phạm, Trường Đại học Tây Nguyên Tóm tắt. Để tạo ra tiếng cười, mỗi dân tộc có một cách thức khác nhau do có sự chi phối bởi yếu tố tâm lí và văn hóa. Ngoài cái cười tự nhiên, còn có cái cười mang ý nghĩa xã hội sâu sắc. Trong nhiều trường hợp, tiếng cười còn là một thứ vũ khí chống lại kẻ thù giai cấp, chống lại những cái tiêu cực trong xã hội. Có rất nhiều phương thức để gây cười. Tuy nhiên, bài báo này chỉ đề cập đến hiện tượng chơi chữ trong truyện cười của người Việt. Từ khóa Truyện cười, chơi chữ, nói lái, đồng âm, đa nghĩa, đồng nghĩa, trái nghĩa. 1. Mở đầu Chơi chữ vừa là trò chơi trí tuệ vừa là một phương tiện để truyền tải một lượng thông tin đặc biệt. Nó nhằm thông báo những cách đánh giá hiện tượng này, sự kiện kia của xã hội. Đây là phương thức thức bao gồm các phương tiện như nói lái, dùng từ đồng âm, đồng nghĩa, tách âm tiết trong phạm vi một từ... Tuỳ từng trường hợp, mỗi phương tiện trên lại có những cách thể hiện rất đa dạng, độc đáo [1-15]. Những câu chữ được sắp xếp một cách khác thường, càng kích thích mạnh trí xét đoán thì càng trở nên sáng giá. Đôi khi chúng khiến người đọc phải "nghiền ngẫm" mới có thể tìm ra được cái nghĩa ẩn sâu dưới hình thức ngôn từ mà bên ngoài tưởng như rất bình thường đó. Bài viết của chúng tôi tìm hiểu hiện tượng chơi chữ trong truyện cười của người Việt với một số kiểu chơi chữ thường gặp. 2. Nội dung nghiên cứu Khái niệm chơi chữ Chơi chữ là một phương thức tu từ bằng cách vận dụng các đơn vị của ngôn ngữ như ngữ âm, từ vựng, ngữ pháp để kích thích tình cảm và trí tuệ của con người nhằm tạo ra những liên tưởng bất ngờ, thú vị. Một số kiểu chơi chữ thường gặp Dùng biện pháp nói lái Do âm tiết tiếng Việt có đặc điểm rất rõ là ranh giới giữa các âm tiết luôn tách bạch và cấu trúc âm tiết là cố định, hầu như về mặt lí thuyết phụ âm đầu nào cũng có thể kết hợp với bất kì Ngày nhận bài 1/1/2016. Ngày nhận đăng 5/5/2016 Liên hệ Đoàn Thị Tâm, e-mail doanthitam77 11 Đoàn Thị Tâm phần vần nào, nên trong nhiều trường hợp vẫn tạo nên những đơn vị có nghĩa. Nói lái chính là dựa vào đặc điểm trên, "người ta tráo đổi phụ âm đầu và phần vần giữa các âm tiết để tạo nên những từ ngữ khác có nội dung mới, bất ngờ, hiểm hóc" [8;180]. Mục đích của nói lái là gây tiếng cười hài hước, châm biếm, đả kích một đối tượng hay một hiện tượng xã hội nào đó. Ví dụ Quán Sứ sao mà cảnh vắng teo Hỏi thăm sư cụ đáo nơi neo? Chày kình tiểu để suông không đấm Tràng hạt vãi lần đếm lại đeo. Chùa Quán Sứ - Hồ Xuân Hương Đọc bài thơ trên, chúng ta đang hình dung ra cảnh tượng một ngôi chùa yên tĩnh, vắng vẻ, chỉ có sư thầy, vãi và những chú tiểu. Thế nhưng khi nói lái một số từ thì bài thơ lại có một ý nghĩa khác hẳn với ý nghĩa ban đầu, thậm chí trái ngược với ý nghĩa ban đầu đáo nơi neo —> đ... nơi nao, suông không đấm —> đâm không xuống phát âm giọng Bắc Bộ s —> x, đếm... đeo —> đ... đêm. Qua đó, chùa không còn là nơi uy nghiêm, thanh tịnh nữa mà cũng xô bồ như chốn trần tục. Ngoài việc nói lái để ám chỉ, công kích, chế giễu như đã nói, nói lái còn thể hiện sự nghịch ngợm, trí thông minh của người dân lao động. Xét văn bản sau Tiếng Nghệ Tĩnh Tiếng địa phương Nghệ Tĩnh, do phát âm "ruộng" thành "rọng" và "rượu" thành "riệu" nên mới có chuyện vui sau đây "Một đoàn cán bộ về xã nọ để kiểm tra tình hình sản xuất. Đến trụ sở chẳng thấy ai, họ gặp một người nông dân và hỏi. Người ấy lắc đầu - Ôi dào! Ban quản trị chúng tôi đang "liều với rọng", các bác không tìm thấy đâu! Nghe nói vậy, đoàn cán bộ tưởng là ban quản lí đang tập trung chỉ đạo sản xuất ngoài đồng ruộng, liền đi ra cánh đồng, nhưng cũng chẳng thấy ai. Họ quay về gặp người nông dân lúc nãy, hỏi lại, người đó cười - "Liều với rọng" là "lòng với riệu"! Ban quản lí chúng tôi đang chè chén trong quán kia kìa!" [15;20] Lúc đầu, người nghe cứ tưởng rằng các vị trong Ban quản trị là những người mẫn cán, quan tâm sâu sát đến cuộc sống của người dân nhưng sử dụng hình thức nói lái thì thực sự lại không phải như thế. Hơn thế, nó còn trái ngược với những gì chúng ta cảm nhận ban đầu. Thì ra các vị chỉ là những người thích chè chén, chứ không lo gì cho dân cả. Dùng hiện tượng đồng âm Đồng âm là một hiện tượng phổ quát của mọi ngôn ngữ, nhưng trong mỗi ngôn ngữ hiện tượng đồng âm lại có những đặc điểm riêng. Trong tiếng Việt, xuất phát từ loại hình đơn tiết, hiện tượng đồng âm rất phổ biến. Với tư cách là một phương tiện của chơi chữ, từ đồng âm được sử dụng theo nhiều cách để tạo hàm ngôn trong văn bản. Do đó, có thể dùng từ đồng âm để tạo ra những ngữ cảnh, trong đó mỗi từ sẽ cho phép ta hiểu theo kiểu nước đôi. Ví dụ 12 Hiện tượng chơi chữ trong truyện cười tiếng Việt Bà già đi chợ cầu Đông Bói xem một quẻ lấy chồng lợi chăng Thầy bói gieo quẻ nói rằng Lợi thì có lợi nhưng răng chẳng còn. Ca dao Rõ ràng là khi đọc hai câu thơ đầu, chúng ta đều hiểu dụng ý của bà lão là muốn biết việc lấy chồng ở vào cái tuổi của bà bây giờ có "lợi" gì không. Như vậy, "lợi" ở đây là "lợi ích". Thế nhưng khi nghe câu trả lời của thầy bói thì bà già và có lẽ cả chúng ta nữa đều bị bất ngờ. Nhờ sự đan xen của hai ngữ cảnh có tác dụng xác nhận nghĩa khác nhau mà một từ "lợi" có hai nghĩa khác nhau "lợi" trong "lấy chồng lợi chăng" là lợi ích, còn "lợi" trong "lợi thì có lợi nhưng răng chẳng còn" là "bộ phận cắm răng". Như vậy, từ "lợi" này đã được hiểu nước đôi và ông thầy bói đã hàm ý nói với bà cụ rằng bà già quá rồi đến nỗi đã rụng hết cả răng thì không nên lấy chồng làm gì nữa, sẽ chẳng có "lợi" chút nào đâu. Hay Bạn vàng chơi với bạn vàng Đừng chơi bạn vện, ra đàng cắn nhau. Ca dao Trong tiếng Việt có một cụm từ "bạn vàng", tức là bạn quý và thân. Nhưng khi xuất hiện từ "bạn vện" chó vện, bạn vàng có thể hiểu là chó lông vàng. Như vậy, người đọc đang hiểu theo cách này thì bắt buộc lại phải hiểu theo cách khác. Câu chuyện lí thú sau đây cũng đề cập đến vấn đề này. "Có hai ông thông gia ngồi ăn cơm với nhau. Ông bố vợ là chủ nhà có đãi ông sui món thịt luộc. Ông bố chồng thấy món thịt ngon nên cứ gắp hai miếng một lần. Ông kia bèn nói - Anh sui, con gái tôi về làm dâu bên anh, có gì không phải thì anh đừng có "chấp" nhé! Ông bố chồng thủng thẳng - "Thái quá" thì phải "chấp" chứ sao!" Cả hai ông đều dùng hiện tượng đồng âm để diễn đạt cho cái ý tưởng của mình. Từ "chấp" có hai nghĩa 1 để bụng những chuyện vặt, những chuyện nhỏ nhặt cố chấp và 2 gộp những chung lại với nhau cho được nhiều, đây là biến âm của từ "chập". Và trong hoàn cảnh này thì ý của câu nói thuộc cái nghĩa 2. Thế nhưng, ông sui đằng trai cũng mẫn tiệp không kém khi sử dụng một từ đồng âm khác thái quá cũng có hai nghĩa 1 thái mỏng quá và 2 quá mức. Như vậy, câu trả lời của ông sui nhà trai có thể được hiểu theo hai nghĩa - Thịt thái mỏng qúa nên tôi phải chấp hai miếng lại mà gắp. - Nếu con gái anh quá đáng có những hành vi không chấp nhận được thì tôi cũng không thể bỏ qua phải chấp. Dùng hiện tượng đồng nghĩa và trái nghĩa Trong một ngữ huống cụ thể, có khả năng xảy ra trường hợp một nét nghĩa nào đó của một từ được sử dụng trong mối quan hệ đồng nghĩa hay trái nghĩa dựa trên cấu trúc bề mặt, nhưng những nét nghĩa khác lại được hiểu ở tầng bên dưới. Hoặc giả trong một số trường hợp, nếu đột nhiên xuất hiện một mối quan hệ ngữ nghĩa không bình thường trên cấu trúc bề mặt thì con đường đồng nghĩa hoặc trái nghĩa thường đưa ta đến với nghĩa hàm ngôn. * Từ đồng nghĩa là những từ có vỏ ngữ âm khác nhau nhưng có ý nghĩa tương tự hoặc giống 13 Đoàn Thị Tâm nhau và có thể thay thế cho nhau trong cùng một ngữ cảnh mà không làm biến đổi hoặc biến đổi không đáng kể nội dung, ý nghĩa của câu. Cũng chính vì đặc điểm này mà người ta có thể dễ dàng thay đổi lẫn nhau giữa các từ vừa để tránh gây sáo mòn, nhàm chán vừa nhằm thể hiện dụng ý của mình. "Một người nghe nói bạn mình bị bệnh nhãn khoa, bèn đến thăm. Vừa vào, thấy người bệnh hai mắt sưng húp vội kêu lên - Đã đau nhãn khoa lại còn bị bệnh mắt nữa à? Thật "hoạ vô đơn chí" [15;31]. Tác giả sử dụng hiện tượng đồng nghĩa giữa từ Hán Việt và từ thuần Việt để chế giễu anh chàng nọ không phân biệt được thế nào là "đau mắt", thế nào là "bệnh nhãn khoa"!. Lại có những trường hợp đồng nghĩa ngữ cảnh. Xét ví dụ sau "Sư phụ xơi vụng thịt cầy trong phòng. Chú tiểu trông thấy hỏi, sư phụ nói là đang ăn đậu phụ. Vừa lúc ấy có tiếng chó sủa ngoài cổng chùa, sư phụ hỏi "Cái gì ầm ĩ ở ngoài cổng thế?". Chú tiểu đáp "Bạch cụ, đậu phụ làng cắn nhau với đậu phụ chùa đấy ạ!". Sư phụ ăn vụng thịt cầy là sự vi phạm luật giới nhà Phật. Từ cái sai đó, sư phụ phạm tiếp một cái sai khác là nói dối. Ở đây, chó cầy đồng nghĩa văn cảnh với đậu phụ. Nghĩa hàm ngôn nằm ở cặp từ đồng nghĩa chó - đậu phụ, nhằm lật tẩy việc làm mờ ám và thói quen nói dối của sư phụ, đồng thời cho thấy sự thông minh của chú tiểu lực lượng quần chúng biết sử dụng "Gậy ông đập lưng ông". * Từ trái nghĩa là những từ có nghĩa đối lập nhau và phải nằm trong mối quan hệ tương liên cùng trường nghĩa. Trong tác phẩm "Sống mòn", Nam Cao viết "Rồi y sẽ chết mà chưa làm được gì cả, chết mà chưa sống. Chết ngay trong lúc sống mới thật là nhục nhã". Ở đây, chúng ta thấy có cặp từ trái nghĩa sống - chết. Nhưng ngoài nghĩa hiển ngôn, chúng còn mang một ý nghĩa hàm ẩn những con người sống vô ích, sống không có hoài bão thì coi như đã chết, chết về mặt tinh thần, mặc dù thể xác vẫn tồn tại. Từ chết ở câu thứ tư chính là sự đối lập với tên truyện Sống mòn, là cặp trái nghĩa mang ý nghĩa hàm ẩn. Trong hiện tượng trái nghĩa, có những trường hợp trái nghĩa lâm thời. Có thể lợi dụng hiện tượng này để tạo những lối nói hàm ngôn khá độc đáo. Chẳng hạn, chúng ta đã từng nghe "Miệng hùm gan sứa". Bình thường thì hùm và sứa, miệng và gan vốn không trái nghĩa với nhau. Nhưng đây là một thành ngữ, mà thành ngữ thì mang tính cố định nên ở đây "hùm" - "sứa", "miệng"- "gan" có thể coi là trái nghĩa lâm thời. "Hùm" tượng trưng cho cái dũng mãnh còn "sứa" là cái mềm yếu; "miệng" tượng trưng cho lời nói, cho cái bên ngoài, "gan" là ý chí, là cái bên trong. Như vậy, những ai bên ngoài nói mạnh, khoác lác thì thực chất bên trong lại không phải như thế, thậm chí còn khác hẳn cái thể hiện bên ngoài. Xét truyện vui Gan sứa "Chồng nghi vợ ngoại tình. Một bữa nọ, ông đi làm thình lình về sớm. Vừa về đến nhà là ông đâm bổ đi kiếm gã nhân tình. Ngó xuống gầm giường - Không có hắn ở đây. Nhìn vào tủ váy vợ - Không có hắn ở trong này. 14 Hiện tượng chơi chữ trong truyện cười tiếng Việt Sau đó, ông mở tủ và nhìn thấy một gã khổng lồ, cao phải tới hai mét, bắp thịt cuồn cuộn. Đứng lặng người một lúc suy tính, ông đóng sầm cửa tủ lại lắp bắp - Hắn cũng không có ở đây nốt" [4;51]. Tiếng cười như bật ra khi chúng ta đọc đến phát ngôn cuối cùng của văn bản. Hoá ra anh chàng chỉ là "Miệng hùm gan sứa", hùng hổ thế thôi nhưng lại là kẻ nhát gan. Dùng hiện tượng đa nghĩa Trong từ đa nghĩa thường có các loại nghĩa nghĩa gốc và nghĩa phái sinh nghĩa chuyển. Nghĩa phái sinh là nghĩa dựa trên cơ sở nghĩa gốc mà có. Nó có thể là nghĩa cố định của một từ đa nghĩa nhưng cũng có thể là nghĩa tạm thời do văn cảnh tạo ra. Khi sử dụng trong chơi chữ, nghĩa phái sinh thể hiện dưới các dạng sau đây Dạng hiện tức là hiện rõ ra và người đọc có thể nhận thấy sự đối lập giữa nghĩa phái sinh và nghĩa gốc. Thường đây là nghĩa phái sinh thật. Ví dụ Em vì tình, mang ba lô đằng trước Anh vì nước, mang ba lô đằng sau. Ca dao hiện đại Không ai mang ba lô đằng trước bao giờ, hơn nữa lại đeo ba lô vì "tình"! Cho nên, nghĩa phái sinh của "ba lô" là "bụng chửa". Dạng ẩn tức là lối nói úp mở, mơ hồ. Nghĩa phái sinh có thể là thật cũng có thể là giả. Xét chuyện cười sau "Một cặp tình nhân dẫn nhau vào nhà hàng ăn1 trưa. Nhưng cả hai cứ ngồi nhìn nhau sau đắm, không thèm gọi đồ ăn. Cuối cùng, chàng lên tiếng - Ôi, nhìn em ngon lành làm sao! Anh muốn ăn2 em! - Em cũng thế! Em muốn ăn3 anh! Người phục vụ nãy giờ đứng chờ nghe thế liền hỏi - Dạ thưa, thế anh chị uống gì ạ?" [4;101]. Từ ăn1 là nghĩa gốc ăn trưa, đồ ăn, còn từ ăn2 và ăn3 là nghĩa phái sinh. Truyện đáng cười ở chỗ, người phục vụ đã đặt hai từ "ăn" có nghĩa phái sinh trong thế tương đồng với từ "uống" mang nghĩa gốc. Hàm ý của truyện có thể có nhiều cách vào chỗ công cộng thì không nên có những cử chỉ, lời nói đáng ra chỉ nên nói với nhau ở chỗ riêng tư; hoặc nên tế nhị, tôn trọng người khác vì người phục vụ đã chờ rất lâu rồi. Đôi khi, có những trường hợp dùng nghĩa phái sinh văn cảnh. Ví dụ Mẹ chồng, nàng dâu cùng cảnh goá bụa. Mẹ chồng an ủi nàng dâu "- Số mẹ con ta không may như vậy, thôi hãy cắn răng mà chịu đựng con ạ. ít lâu sau, bà mẹ chồng có ông hàng xóm hay qua lại. Cô con dâu trách mẹ - Sao mẹ nói phải cắn răng mà chịu? - Con còn răng mới cắn được, chứ mẹ còn răng đâu." Hoá ra, cũng là "cắn răng" nhưng nghĩa trong hai phát ngôn hoàn toàn khác nhau. Tiếng cười bật ra khi người đọc nghe cách lập luận trong phát ngôn của mẹ chồng. 15
truyện cười chơi chữ
